Башҡортостанда идара итеүҙең кантон системаһы: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Яңы: ==Кантон идараһын булдырыу== 1798 йылда батшаның 10 апрелендәге указы нигеҙендә '''кантон (окру...
 
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
1 юл:
==Кантон идараһын булдырыу==
[[1798]] йылда батшаныңбатша Павел I -нең [[10 апрель|10 апрелендәге]] указы нигеҙендә '''кантон (округ) идаралығы''' булдарыла. [[Башҡорттар|Башҡорт]], [[Типтәрҙәр|типтәр]], [[Мишәрҙәр|мишәр]] халҡы, хәрби ҡатламға күсерелә һәм хәрби-ҡазаҡ сословиеһенан [[Башҡорт-мишәр ғәскәре]] формалаша. Ғәскәргә Рәсәйҙең көнсығыш сиктәрен һаҡлау бурысы йөкмәтелә һәмУл Рәсәй ҡатнашҡан төрлөсик хәрбиЫрымбур хәрәкәттәрҙәсик файҙаланылаһыҙыгы ([[1912тип йылғыйөрөтөлгән Ватан һуғышы]],һәм [[1853-1859Себерҙәге йылғыТубыл Ҡырым]]йылғаһынан һығышы һ.б.). Батша хөкөмәте кантон идаралығын керетеп башҡорттарҙың үҙидаралығын юҡҡа сығарабашланып, башҡорт феодалдарына төрлө ташламалар биреп үҙ яғына ҡарата. Ерле халыҡтың йәшәү рәүеше хәрби закондарға бойһона, хәрби суд булдырылаУй
йылғаһы буйлап үргә уткән, унан [[Урал (йылға)|Урал йылғаһы]] буйлап түбәнгә, Каспий диңгеҙенә тиклем һуҙылган. Ил сиген һаҡлау хеҙмәтен [[Башҡорттар|Башҡорт]], [[Типтәрҙәр|типтәр]], [[Мишәрҙәр|мишәрҙәh]] башҡорттар үҙ иҫәбенә үтәгән.
Ғәcкәри хеҙмәткә 25 йәш менән 50 йәш арыһындағы сәләмәт ир-егеттәр саҡырылған. Хеҙмәткә ебәреү сиратын йорт старшиналары билдәләгән. Йыл һайын 4-5 ғаиләнән бер кеше ебәрелгән.
Ғәcкәр Рәсәй ҡатнашҡан төрлө хәрби хәрәкәттәрҙә файҙаланыла ([[1912 йылғы Ватан һуғышы]], [[1853-1859 йылғы Ҡырым]] һығышы һ.б.). Батша хөкөмәте кантон идаралығын керетеп башҡорттарҙың үҙидаралығын юҡҡа сығара, башҡорт феодалдарына төрлө ташламалар биреп үҙ яғына ҡарата. Ерле халыҡтың йәшәү рәүеше хәрби закондарға бойһона, хәрби суд булдырыла
 
==Беренсе кантондар==
Юл 38 ⟶ 41:
*Очерки по истории Башкирской АССР, т. 1, ч. 2, Уфа, 1959, с. 33—64.
*[http://slovari.yandex.ru/dict/bse/article/00032/17400.htm/ Большая Советская энцеклодедия]
*[http://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%88%D0%BA%D0%B8%D1%80%D0%BE-%D0%BC%D0%B5%D1%89%D0%B5%D1%80%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B5_%D0%B2%D0%BE%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%BE / Башкиро-мещерякское войско]
 
Был турала Башҡорт хылыҡ йыры бар