Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
|
|
|
== Теле һәм яҙмаһы ==
Шумер теле — агглютинатив тел, һүҙ үҙгәртеү һәм һүҙ яһалыу аффикстар ҡушыу юлы менән башҡарыла ([[башҡорт телендәгетеле]]ндәге кеүек). Агглютинация [[Урал телдәре|урал]], [[Алтай телдәре|алтай]], филиппин, [[дравид телдәренәтелдәре]]нә, басктар теленә, ҡайһы бер индей телдәренә һ.б. хас. Ҡылым актанттарын кодлаштырыу стратегияһы буйынса шумер теле эргатив булып тора, йәғни уның грамматикаһында, номинатив төҙөлөшлө телдәргә хас булғанынса, субъект менән объектты ҡаршы ҡуйыу түгел, ә агенс (эш-ғәмәлде башҡарыусы) менән пациенсты (эш-ғәмәлде йөрөтөүсе) ҡаршы ҡуйыу өҫтөнлөк итә. Был үҙенсәлек кавказ халыҡтары, бурушаски, баск, папуас, австралий, чукот-камчат, эскимос-алеут, индей телдәренә хас. Фонология бик дөйөм һыҙаттарҙа ғына тергеҙелгән. Исем кластарға бүленгән, һан (1 берлек һәм 6 күплек), килеш (бөтәһе 9) һәм эйәлек категорияларына эйә булған. Ҡылымдың зат, һан, класс, төр, һөйкәлеш һәм ориентация категориялары булған. Һөйкәлештәр һаны 12 булған. Шумер телендә һүҙҙәр тәртибе — SOV (эйә — тултырыусы — хәбәр). Ике диалект булғаны билдәле: эме-гир һәм эме-саль.
== Тарихы ==
|
