Себер татарҙары теле: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Il Nur (фекер алышыу | өлөш)
Il Nur (фекер алышыу | өлөш)
ә Мондый абруйсыз, шәхси фикерләрне абруйлы чыганаклар белән бер рәттән Башкортча Википедиягә куймагыз инде
24 юл:
}}
 
'''Себер татар теле, себер татарҙары диалекты, татар теленең көнсығыш диалекты'''<ref name="БЭ">[http://bashenc.online/ba/articles/76913/ Татар теле. Башҡорт энциклопедияһы — Өфө: «Башҡорт энциклопедияһы» ғилми-нәшриәт комплексы, 2015—2020. — ISBN 978-5-88185-143-9.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20201124233419/http://bash.bashenc.ru/index.php/component/content/article/8-statya/13448-tatar-tele |date=2020-11-24 }}</ref> (себер татар тел) — [[себер татарҙары]] милли теле, [[татар теле]]нең бер диалекты йәки диалекттары төркеме.<ref name="БЭ" /> Төрки телдәрнең ҡыпсаҡ төркөмөнөң волга буйы-ҡыпсаҡ төркөмсәһенә ҡарай. Себер теленең диалекттары: тубыл—иртыш, бараба һәм том. «Бегетино ауылы тарихы» исемле китап сығарыусы Фәрхәд Шаймурадов:
 
{{Цитата |Беҙҙең телебеҙ - сыбыр теле (сибиротатарский), йәғни башҡортсаға әйләндергәндә - себер теле. Ул төрки телдәре ҡыпсаҡ төркөмөнөң ҡыпсаҡ-нуғай төркөмсәһенә инә. Беҙҙең үҙ алфавитыбыҙ бар. Ул Себер алфавиты тип атала һәм 39 хәрефтән тора. Унда башҡорт алфавитындағы кеүек үк, Ә, Ғ, Ҡ, Ң, Ө, Ү хәрефтәре бар, ләкин Ҫ һәм Ҙ өндәре юҡ. Шулай итеп, Себер татарҙары һаналһаҡ та, беҙҙең алфавитыбыҙ, һөйләшеүебеҙ һәм яҙмабыҙ башҡорттарҙыҡына ныҡ оҡшаған. Беҙгә, мәҫәлән, Татарстан татарҙары теленә ҡарағанда башҡорттоҡон аңлауы күпкә еңел. Яҙмаларға килгәндә лә шул уҡ хәл, тип уйлайым. Бына, мәҫәлән, "Пәйрәм пескә килә" тигәндә, һеҙ өйрәнгән Б хәрефе урынына П ҡуйылһа ла, барыһы ла аңлашылып тора, шулай бит?
Телебеҙ рәсми теркәлеү үткән, ләкин, ҡыҙғанысҡа күрә, бөгөнгө көндә ул ЮНЕСКО тарафынан юғалыу ҡурҡынысы янаған телдәр исемлегенә индерелгән. Был телдә ауылдарҙа ғына һөйләшәләр, ә ҡалала аралашыу тик урыҫ телендә генә бара.
<ref>[http://www.kiskeufa.ru/index.php?dn=news&to=art&id=3999 «Киске Өфө» гәзите Тамырҙарын юллай Себерҙәге сыбырҙар]</ref>}}
[[29 ноябрь]] — тел байрамы уҙғарыла.