Конго Республикаһы: өлгөләр араһындағы айырма
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
115 юл:
1990—1991 йылдарҙа илдә, тотош континенттағы кеүек үк, сәйәси тормошто ярайһы уҡ демократлаштырыу күҙәтелә. 1991 йылдың башында президент Сассу-Нгессо рәйеслегендә үткәрелгән милли-дәүләт конференцияһы марксистик-ленинсы идеологиянан баш тартыуын, күп партиялы демократияға һәм баҙар иҡтисадына күсеүен белдерә. Шул уҡ ваҡытта элекке президенттар Фюльбер Юлу һәм Альфонс Массамба-Деба сәйәси һәм юридик яҡтан аҡлана.
Тәүге ирекле һайлау 1992 йылдың авгусында үтә. Идара итеүсе Конго хеҙмәт партияһы еңелә һәм оппозицияға күсә<ref>{{статья|автор=Л. Гевелинг.|заглавие=К теории развития транзитных форм организации власти в странах Африки|издание=[[Азия и Африка сегодня]]|издательство=Издательство восточной литературы|год=2005 - №9|страницы=26|issn=0321-5075}}</ref>. Либераль реформалар программаһы менән сығыш яһаған Паскаль Лиссуба президент итеп
1992 йылдан 1997 йылға тиклем осорҙа илдә көсһөҙ коалицион хөкүмәттәр идара итә. Лиссуба реформаһы ҡайһы бер макроиҡтисади уңыштарға өлгәшә, әммә ҡулай булмаған социаль хаҡ иҫәбенә. Сәйәси хәл йәнә тотороҡһоҙлана, конфликттар ҡораллы бәрелештәргә әйләнә<ref>{{книга|автор=Tukumbi Lumumba-Kasongo.|заглавие=Liberal democracy and its critics in Africa: political dysfunction and the struggle for social progress|издательство=Zed Books|год=2005|страниц=213|isbn=1842776193, 9781842776193}}{{ref-en}}</ref>. 1997 йылда яңы һайлауҙар алдынан Лиссуба менән Сассу-Нгессо яҡлылар араһында граждандар һуғышы ҡуба. Соседние страны приняли значительное участие в [[Междоусобная война|междоусобице]]. [[Ангола]] армияһы Сассу-Нгессоның йомғаҡлау еңеүендә хәл иткес роль уйнай<ref>{{cite web|url=https://www.globalsecurity.org/military/world/war/congo-b.htm|title=Republic of Congo Civil War|publisher=globalsecurity.org|lang=en|accessdate=2012-03-10}}</ref>.
2001—2002 йылдарҙа Сассу-Нгессо сәйәси либераллекте тергеҙеү процесын үткәрә һәм 2002 йылда ете йылға республика президенты итеп һайлана<ref>{{cite news|url=https://ria.ru/world/20020314/89461.html|title=Президентом Республики Конго на новый семилетний срок избран действующий глава этого африканского государства Дени Сассу-Нгессо|last=Леонид Кокович|date=2002-03-14|publisher=[[РИА Новости]]|accessdate=2012-03-10}}</ref>.
2009 йылдың 12 июлендә сираттағы президент һайлауҙары үтә. Ғәмәлдәге президенттан тыш уларҙа тағы 12 кандидат ҡатнаша. Әммә, күп кенә күҙәтеүселәр фекеренсә, уларҙың ҡайһы берҙәре оппозицияны тарҡатыу маҡсатында президент тарафынан махсус тәҡдим ителгән кешеләр ине, ә башҡалары баштан уҡ еңеүгә мөмкинлеге булмаған кәрлә партияларҙан була<ref>{{cite web |title = Präsidentschaftswahlen in der Republik Kongo |url = http://www.tagesschau.de/ausland/kongo212.html |archiveurl = https://web.archive.org/web/20090713014656/http://www.tagesschau.de/ausland/kongo212.html |archivedate = 2009-07-13 |deadlink = yes |lang = de }} 13 июля 2009 г.</ref>.
== Халҡы ==
| |||