Әжмәғолов Мөхәмәт Әжмәғол улы: өлгөләр араһындағы айырма

'''Әжмәғолов Мөхәмәт Әжмәғол улы''' ([[14 ғинуар]] [[1917 йыл]] — [[25 ғинуар]] [[1989 йыл]]) — [[112-се Башҡорт кавалерия дивизияһы]] яугиры, ҡызылармеец,гвардия ҡыҙылармеецы. «II дәрәжә [[Ватан һуғышы» ордены|Ватан һуғышы]], «[[Ҡыҙыл Йондоҙ» ордены|Ҡыҙыл Йондоҙ]] ордендары кавалеры, «Батырлыҡ өсөн», «Берлинды алған өсөн», «Германияны еңгән өсөн» миҙалдары менән бүләкләнгән. Гвардия ҡыҙылармеецы<ref>[http://112bkd.ru/index.php/component/content/article/10-lichnyj-sostav-divizii/bukva-a/81-azmagulov-mukhamet-azmagulovich?Itemid=104 Шаймуратовцы. Азмагулов Мухамет Азмагулович]</ref>.

Мөхәмәт Әжмәғолов Әжмәғол улыӘжмәғолов 1917 йылдың 14 ғинуарында хәҙерге [[1917Башҡортостан йылРеспубликаһы]]дыңның [[14Асҡын ғинуаррайоны]]ында [[Ҡашҡа (Асҡын районы)|Ҡашҡа]] Ҡашҡа ауылында тыуған. Башланғыс белемдебелем алған.генә Уҡыуынала, сөнки уҡыуын дауам итергә мөмкинселегемөмкинлеге булмағанбулмай. Ул балаБала сағынан уҡ ат ҡарарға ылыға. Һәләтле егет, һөрөнтө ерҙәрҙе аттарат менән эшкәртеүҙә, мал тиҙәктәретиҙәге, серетмә менән ерҙеер ашландырыуҙаашлауҙа ҡатнаша. [[1932]]—[[1938 йыл]] йылдарҙадарҙа «Ҡыҙылармеец» колхозында эшләгәнэшләй.

[[1941]] йылдың деабрендәдекабрендә Асҡын районы хәрби комиссариаты тарафынан [[Эшсе-Крәҫтиән Ҡыҙыл Армияһы]] сафына саҡырыла.

Мөхәмәт Әжмәғолов [[112-се Башҡорт кавалерия дивизияһы]] составында көрәшәһуғыша. 588-се гвардия кавалерия полкындаполкының 4-се эскадрондыңэскадроны танктарға атыусы расчёты (ПТР) тоҫҡаусыһы, комендант взводы ат ҡараусыһы (коновод) була.

[[Курск]] дуғаһы, [[Чернигов]] янындағы алыштарҙа,һәм [[Сталинград]] янындаянындағы ҡамауға эләгә һәмалыштарҙа, [[Днепр]]ҙы кисеүҙә ҡатнаша.

Брест — Литовск, Модлин, [[Варшава]], [[Көнигсберг]] ҡалаларын азат итеүҙә [[Эльба]], [[Висла]], [[Одер]] йылғаларындағы алыштарҙа ҡатнаша һәм [[Бранденбург]] ҡалаһына ҡәҙәр етә. Һуғыш барышында уға аттарҙы ла ҡарарға тура килә. Уның аттарҙы яҡшы ҡарауы, ауыр урындарҙан еңелсә үтергә ярҙам итә. Берлин ҡалаһына етәрәк дивизия урманда ҡамауҙа ҡала. Мөхәмәт Әжмәғолов үҙенең ҡоралы менән 3өс немец һалдатын юҡ итә, (15.04.45 — 03.05.45) дата менән документта теркәлгән.

Уға [[Кавказ]]да ла булырға тура килә. Унда 58— 58-се кавказ полкында ПТР командиры була. [[1943 йыл]]да яралана, контузия ала, әммә хәрбияу дуҫтарыняланын ҡалдырмай, йәнә һуғышҡа ташлана. Ул ваҡытта бөтәһен дә лә бер маҡсат — илебеҙҙе фашист илбаҫарҙарынан азат итеү, тыныс тормошто һаҡлау.

[[1944 йыл]]да аяғы яралана. Комендант взводы командиры булып хеҙмәт итә (22.06.1945)<ref>[https://pamyat-naroda.ru/heroes/person-hero50912166/?backurl=%2Fheroes%2F%3Fadv_search%3Dy%26last_name%3D%D0%90%D0%B7%D0%BC%D0%B0%D0%B3%D1%83%D0%BB%D0%BE%D0%B2%20%20%26first_name%3D%D0%9C%D1%83%D1%85%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D1%82%26middle_name%3D%D0%90%D0%B7%D0%BC%D0%B0%D0%B3%D1%83%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%26date_birth_from%3D14.01.1917%26static_hash%3D2607c4c6b4f509fa40dd6f9a773e3cc1v2%26group%3Dall%26types%3Dpamyat_commander%3Anagrady_nagrad_doc%3Anagrady_uchet_kartoteka%3Anagrady_ubilein_kartoteka%3Apdv_kart_in%3Apdv_kart_in_inostranec%3Apamyat_voenkomat%3Apotery_vpp%3Apamyat_zsp_parts%3Akld_ran%3Akld_bolezn%3Akld_polit%3Akld_upk%3Akld_vmf%3Apotery_doneseniya_o_poteryah%3Apotery_gospitali%3Apotery_utochenie_poter%3Apotery_spiski_zahoroneniy%3Apotery_voennoplen%3Apotery_iskluchenie_iz_spiskov%3Apotery_kartoteki%3Asame_doroga%26page%3D1%26grouppersons%3D1&search_view_id=smperson_doroga1351188 Память народа. Азмагулов Мухамет Азмагулович]</ref>.

Ветерандың күкрәген "Батырлыҡ өсөн" (1944), «Берлинды алған өсөн», «Германияны еңгән өсөн» миҙалдары биҙәй. 04.03.1945 йылда алған таныҡлыҡ билдәһе бар. Унда составҡа һәм һеҙгә [[Германия]] ҡалаларын азат итеүҙә ҡатнашҡан өсөн тип рәхмәт белдерелгән. Еңеүҙең 40 йыллығына уға «II дәрәжә Ватан һуғышы» ордены<ref>[https://pamyat-naroda.ru/heroes/podvig-chelovek_yubileinaya_kartoteka1510251416/ Азматулов Мухамат Азматулович. Наградной лист]</ref> бирелә. Еңеүҙең 20; 25; 30 һәм 50; 60; 70 Ҡораллы Көстәренә юбилей миҙалдары бирелгән<ref>[https://1418museum.ru/heroes/25647455/ Дорога памяти. Азмагулов Мухамет]</ref><ref>[https://pamyat-naroda.ru/heroes/person-hero50912166/?backurl=%2Fheroes%2F%3Fadv_search%3Dy%26last_name%3D%D0%90%D0%B7%D0%BC%D0%B0%D0%B3%D1%83%D0%BB%D0%BE%D0%B2%20%20%26first_name%3D%D0%9C%D1%83%D1%85%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D1%82%26middle_name%3D%D0%90%D0%B7%D0%BC%D0%B0%D0%B3%D1%83%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%26date_birth_from%3D14.01.1917%26static_hash%3D2607c4c6b4f509fa40dd6f9a773e3cc1v2%26group%3Dall%26types%3Dpamyat_commander%3Anagrady_nagrad_doc%3Anagrady_uchet_kartoteka%3Anagrady_ubilein_kartoteka%3Apdv_kart_in%3Apdv_kart_in_inostranec%3Apamyat_voenkomat%3Apotery_vpp%3Apamyat_zsp_parts%3Akld_ran%3Akld_bolezn%3Akld_polit%3Akld_upk%3Akld_vmf%3Apotery_doneseniya_o_poteryah%3Apotery_gospitali%3Apotery_utochenie_poter%3Apotery_spiski_zahoroneniy%3Apotery_voennoplen%3Apotery_iskluchenie_iz_spiskov%3Apotery_kartoteki%3Asame_doroga%26page%3D1%26grouppersons%3D1&search_view_id=smperson_doroga1351188 Память народа. Азмагулов Мухамет Азмагулович]

Һуғыштан һуң да хөкүмәтебеҙ уның эштәренә юғары баһа бирә. Төрлө тармаҡтарҙа эшләргә тура килә уғаэшләй. Өс мәртәбә ауыл Советына депутат итеп һайлана ([[1950]]; [[1953]]; [[1957]])

{{китап|Ышаныч|автор= Гөлфиә Сабирова|заглавие= |место= Аскын |издательство= Аскын районының ижтимагыйижтимағи-сәясисәйәси гәзите|год= 1 май 2020 |страниц= № 35 }}