Гормондар: өлгөләр араһындағы айырма
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
ZUFAr (фекер алышыу | өлөш) ә removed Category:Проект:Википедияла мотлаҡ мең мәҡәлә using HotCat |
ZUFAr (фекер алышыу | өлөш) |
||
131 юл:
Матдәнең төҙөлөшөн уның химик атамаһын теүәл сағылдыра, ләкин ғәҙәттә, уны иҫтә тотоуы һәм ҡулланыуы ауыр. Ошо арҡала йышыраҡ тривиаль атамалар ҡулланыла. Улар организмдағы гормондың сығанағын (мәҫәлән, «инсулин») йәки функцияһын (мәҫәлән, пролактин) күрһәтә. Бөтә гипоталамик гормондарҙың һәм ҡайһы бер гипофиз гормондарҙың фунцияларына ҡарап атамалары бар.
Гормондарҙың кластарға бүленеүенә килгәндә, миҫал өсөн анатомик классификация бар. Ул гормондарҙың атамаһын уларҙы синтезлаусы биҙҙәр менән бәйләй. Шуның нигеҙендә гипоталамус, гипофиз, бөйөр өҫтө биҙе гормондары һ. б. тип атайҙар. Әммә был классификация бөтөнләй ышаныслы түгел. Сөнки гормондар, мәҫәлән, бер биҙҙә синтезланырға һәм ҡанға икенсе биҙ аша бүленеп сығарылырға мөмкин. Шуға гормондарҙың химик тәбиғәтенә таянған альтернатив система эшләнгән.<ref name="ber">{{книга|автор = {{nobr|Березов Т. Т.}}, {{nobr|Коровкин Б. Ф.}}|заглавие = Биологическая химия|издание = 2-е изд|место = М.|издательство = Медицина|год = 1990|страниц = 528}}</ref>.
'''Химик төҙөлөшө буйынса [[умыртҡалылар]]ҙың гормондарын ошондай төп кластарға бүләләр:'''
141 юл:
— Аминокислота сығарылмалары (Производные аминокислот)
— Аҡһым-пептид берләшмәләр.<ref name="Розен">{{книга
|автор = {{nobr|Розен В. Б.}}|часть = |заглавие = Основы эндокринологии|оригинал = |ссылка =https://archive.org/details/isbn_5211032519|ответственный = |издание = 3-е изд., перераб. и доп|место = М.|издательство = Медицина|год = 1994|том = |страницы = [https://archive.org/details/isbn_5211032519/page/n40 40]—93|страниц = 384|серия = |isbn = 5-211-03251-9|тираж = 5000}}</ref>
=== Стероид гормондары ===
Был төркөм гормондары булып [[Липидтар|липид]] характерындағы полицикл химик берләшмәләр тора. Уларҙың төҙөлөшө нигеҙендә стеран үҙәк (циклопентан пергидрофентрантрена) тора. Ул өс туйындырылған алты ҡулсанан (латин алфавиты менән яҙылған А, В һәм С) һәм тағын бер туйындырылған биш ҡулсанан (D) тора. Стеран үҙәк (ядро) стероид гормондарының полиморф класының уртаҡлығын (берҙәмлеген) билдәләй, ә стереоид һөлдәһенә сағыштырмаса ҙур булмаған модификациялары ҡушылыуы был класлы гормондарҙың үҙенсәлектәре айырылыуын билдәләй.<ref name="Розен"/>
=== Май кислотаһы сығарылмалары ===
Юл 153 ⟶ 154:
=== [[Аҡһымдар|Аҡһым]] һәм пептид гормондары ===
Аҡһым-пептид гормондарына ашҡаҙан аҫты биҙе гормондары (глюкагон, инсулин), шулай уҡ гипоталамус һәм гипофиз (үҫеү гормоны, кортикотропин һ. б.) инә. Уларға төрлө аминокислота ҡалдыҡтары инә ала — 3-тән алып 250-гә тиклем һәм унан да күберәк.<ref name="ber" />
== Кеше гормондары ==
| |||