Аджинджал Иван Андреевич: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Il Nur (фекер алышыу | өлөш)
"Иван Аджинджал" битен тәржемә итеп төҙөлгән
(айырмалар юҡ)

18:12, 14 октябрь 2021 өлгөһө

Иван Андреевич Аджинджал (1896 йылдың 30 апреле, Кутаиси губернаһының Сухум өлкәһе Бедиа ауылы - 1963, Сухум, Абхаз АССР) - абхаз ғалим-этнографы, тарих фәндәре кандидаты.

Биографияһы

1910 йылда, Сухум тау мәктәбен тамамлағас, Очамчира башланғыс мәктәбенә уҡырға инә, 1913 йылдан уҡыуын Ереван уҡытыусылар семинарияһында дауам итә, һәм уны 1917 йылда тамамлай. 1920-1924 йылдарҙа Тбилиси дәүләт политехник университетының иҡтисад факультетының бүлегендә уҡый; 1924 йылда уны тамамлағас, ул "Ҙур мөмкинлектәр иле" темаһы буйынса диссертацияһын уңышлы яҡлай, һәм шул уҡ йылдың 19 октябрендә сыҡҡан институт Советы ҡарары менән уға тулы курсты бөтөрөү дипломы бирелә. Иҡтисад факультеты һәм Иҡтисад һәм фәндәре кандидаты дәрәжәһен ала.

1917 йылдан ул Адзюбжинскийҙың ике класты ауыл мәктәбендә, һуңынан - Очамчираның ике класслы мәктәбендә уҡытыусы булып эшләй. Ул Очамчира төбәк башҡарма комитетының халыҡ мәғәрифе бүлеге мөдире, Тбилисиҙағы Абхаз балалар йортонда уҡытыусы була.

1938-1949 йылдарҙа Гулиа Д.И. ис. Абхаз тел, әҙәбиәт һәм тарих институтының кесе ғилми хеҙмәткәре, һуңынан — Абхазия Дәүләт музейы директорының ғилми бүлек буйынса урынбаҫары. 1958 йылдан алып гомере аҙағына ҡәҙәр Абхаз тел, әҙәбиәт һәм тарих институтының өлкән ғилми хеҙмәткәре.

Фәнни эшсәнлеге

И. A. Аджинджала фәнни ҡыҙыҡһыныуҙары өлкәһенә милли иҡтисад тарихы һәм матди мәҙәниәт, шулай уҡ дини ышаныуҙар һәм революцияғаса һәм Совет Абхазияһының ижтимағи тормышы һорауҙары кергән.

Төп хеҙмәттәре

  • Аджинджал И. А. Жилища абхазов. — Сухуми: Абгиз, 1957. — 127 с. — 1000 экз.
  • Аджинджал И. А. Жилище абхазов: Автореф. дис. … канд. ист. наук. — Сухуми, 1950. — 12 с.
  • Аджинджал И. А. Из этнографии Абхазии: (Матер. и исследования). — Сухуми: Алашара, 1969. — 537 с. — 1000 экз.
  • Абхазская народная игра в мяч (амцакьачара). — 1948.
  • Взаимопомощь в абхазской деревне. — 1943.
  • Военная организация и военные обычаи абхазов в прошлом. — 1942.
  • Вооружение абхазов. — 1948.
  • Гостеприимство у абхазов. — 1944.
  • К изучению народной вышивки и ткачества у абхазов. — 1948.
  • Кровная месть у абхазов. — 1945.
  • Кузнечное ремесло и культ кузни и железа у абхазов. — 1947.
  • Кустарные и ремесленные промыслы в дореволюционной Абхазии. — 1940.
  • Материалы к изучению резьбы по дереву, рогу, кости, камню и металлу в дореволюционной Абхазии // Тр. / Абхазский гос. музей. — 1957.
  • Материалы по изучению одежды абхазов // Тр. / Абхазский гос. музей. — 1947, Вып. 1.
  • Материальный быт абхазской дореволюционной деревни. — 1939.
  • О земледельческих орудиях труда в Абхазии // Тр. / Абхазский гос. музей. — 1958.
  • Обычаи в дореволюционной Абхазии .— 1941.
  • Почитание старших у абхазов. — 1948.
  • Пчеловодство — сер. 1950-х г.
  • Хозяйственные постройки абхазов — сер. 1950-х г.

Иҫкәрмәләр

Әҙәбиәт

  • Инал-ипа Ш. Д. Энтузиаст этнографического изучения Абхазии (Вступит. ст.) // Аджинджал И. А. Из этнографии Абхазии: (Матер. и исследования). — Сухуми: Алашара, 1969.