Скептицизм: өлгөләр араһындағы айырма

Антик скетицизм башында Ксенофан<ref>[http://enc-dic.com/phyantich/Ksenofan-115.html Ксенофан — Античная философия — Энциклопедии & Словари] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160305013814/http://enc-dic.com/phyantich/Ksenofan-115.html |date=2016-03-05 }}</ref> торған. Метафизик догматизмға (тәнҡит күҙлегенән ҡарамайынса, ҡанундарға һуҡыр рәүештә ышанып, уларға таянып фекер йөрөтөү ысулына) реакция булараҡ барлыҡҡа килгән '''антик скептицизм''' Пирронда, һуңынан ''урта академияла'' (Аркесилай), һуңғы скептицизмда (Энесидем, Агриппа, Секст Эмпирик) сағылыш таба. Энесидем скептицизмдың ун принцибы булыуын күрһәтә: тәүге алтаһы — тере йән эйәләренең, кешеләрҙең, һиҙеү органдарының айырмалы булыуы; ҡалған дүртәүһе — өйрәнелгән объекттың башҡа объекттар менән ҡатнаш булыуы; өйрәнеү иҫәбе менән бәйле булыуы; белем кимәленә, холҡона, закондарға, философик һәм дини ҡараштарға бәйле булыуы.