Йәдитселек: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Akkashka (фекер алышыу | өлөш)
34 юл:
 
== Йәдитселек һәм мәғариф ==
Хәрәкәт [[мәктәп]]тәр [[мәҙрәсә]]ләрҙә хәрефтәрҙе ҡысҡырып әйтеп, тауышланып өйрәнеү — «усул-йәдит» (йәдит ысулы) ҡулланыу хәрәкәте башланыу менән бәйле. БелемеМәғариф биреүөлкәһендә реформаһыреформа башлана, уның инициаторы булып И. М. Гаспринский сығыш яһай. Уның нигеҙендә мәктәптәрҙә һәм мәҙрәсәләрҙә уҡырға өйрәтеүҙең яңы (фонетик) ысулын, донъяуи фәндәрҙе (урыҫ теле, арифметика, тәбиғәт белеме, география һәм тарих нигеҙҙәре һәм башҡалар), уҡыусыларҙы туған телендә уҡытыуҙы индереү; аныҡ уҡыу йылы һәм белем биреүҙең класс‑дәрес системаһын булдырыу;уҡыу-яҙыуға өйрәтеүҙе 3—5 йылдан бер йылға ҡалдырыу ята.
 
Йәдитиселектә дини фанатизм тәнҡитләнә, улар иҫкергән дини мәктәптәрҙе милли донъяуи мәктәптәр менән алмаштырыу, фән һәм мәҙәниәт үҫеше, туған телдә гәзит сығарыу, мәҙәни-ағартыу учреждениелары асыу өсөн сығыш яһай, тап шул йәмғиәттә демократик көстәрҙе тупларға булышлыҡ итә. [[Өфө губернаһы]]нда беренсе башлап уҡытҡан «[[Ғосмания (мәҙрәсә)|Ғосмания]]» ([[1890]]башында), [[Ырымбур губернаһы]]нда — «[[Хөсәйениә (мәҙрәсә)|Хөсәйениә]]» мәҙрәсәләрендә яңы ысул индерелә<ref>[http://encycl.bash-portal.ru/djadid.htm Статья в Башкортостан: Краткая энциклопедия]{{Недоступная ссылка|date=Июнь 2018 |bot=InternetArchiveBot }}</ref>.
«https://ba.wikipedia.org/wiki/Йәдитселек» битенән алынған