Әжмәғолов Мөхәмәт Әжмәғол улы: өлгөләр араһындағы айырма
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Akkashka (фекер алышыу | өлөш) |
Akkashka (фекер алышыу | өлөш) Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ |
||
1 юл:
{{Ук}}
'''Әжмәғолов Мөхәмәт Әжмәғол улы''' ([[14 ғинуар]] [[1917 йыл]] — [[25 ғинуар]] [[1989 йыл]]) — [[112-се Башҡорт кавалерия дивизияһы]] яугиры, ҡызылармеец, «II дәрәжә Ватан һуғышы», «Ҡыҙыл Йондоҙ» ордендары кавалеры, «Батырлыҡ өсөн», «Берлинды алған өсөн», «Германияны еңгән өсөн» миҙалдары менән бүләкләнгән. Гвардия ҡыҙылармеецы<ref>[http://112bkd.ru/index.php/component/content/article/10-lichnyj-sostav-divizii/bukva-a/81-azmagulov-mukhamet-azmagulovich?Itemid=104 Шаймуратовцы. Азмагулов Мухамет Азмагулович]</ref>.▼
▲Әжмәғолов Мөхәмәт Әжмәғол улы([[14 ғинуар]] [[1917 йыл]] — [[25 ғинуар]] [[1989 йыл]]) — [[112-се Башҡорт кавалерия дивизияһы]] яугиры, ҡызылармеец, «II дәрәжә Ватан һуғышы», «Ҡыҙыл Йондоҙ» ордендары кавалеры, «Батырлыҡ өсөн», «Берлинды алған өсөн», «Германияны еңгән өсөн» миҙалдары менән бүләкләнгән.
== Биографияһы ==
Юл 7 ⟶ 6:
== Хәрби хеҙмәте ==
[[1941]] йылдың деабрендә Асҡын районы хәрби комиссариаты тарафынан [[Эшсе-Крәҫтиән Ҡыҙыл Армияһы]] сафына саҡырыла.
[[1941]] йылдың [[12 ғинуар]]ында ул әрме сафтарына саҡырыла. Ил ни күрһә, шуны күргән ул. Мөхәмәт Әжмәғолов [[112-се Башҡорт кавалерия дивизияһы]] составында көрәшә. Хәрби званиеһы — ҡызылармеец. [[Курск]] дуғаһы, [[Чернигов]] янындағы алыштарҙа, [[Сталинград]] янында ҡамауға эләгә һәм [[Днепр]]ҙы кисеүҙә ҡатнаша. Брест — Литовск, Модлин, [[Варшава]], [[Кенигсберг]] ҡалаларын азат итеүҙә [[Эльба]], [[Висла]], [[Одер]] йылғаларындағы алыштарҙа ҡатнаша һәм [[Бранденбург]] ҡалаһына ҡәҙәр етә. Һуғыш барышында уға аттарҙы ла ҡарарға тура килә. Уның аттарҙы яҡшы ҡарауы, ауыр урындарҙан еңелсә үтергә ярҙам итә. Берлин ҡалаһына етәрәк дивизия урманда ҡамауҙа ҡала. Мөхәмәт Әжмәғолов үҙенең ҡоралы менән 3 немец һалдатын юҡ итә, (15.04.45 — 03.05.45) дата менән документта теркәлгән.▼
Уға [[Кавказ]]да ла булырға тура килә. Унда 58 — нсе Кавказ полкында ПТР командиры була. [[1943 йыл]]да яралана, контузия ала, әммә хәрби дуҫтарын ҡалдырмай, йәнә һуғышҡа ташлана. Ул ваҡытта бөтәһен дә лә бер маҡсат — илебеҙҙе фашист илбаҫарҙарынан азат итеү, тыныс тормошто һаҡлау. Йәнә [[1944 йыл]]да аяғы яралана. Комендант взводы командиры булып хеҙмәт итә (22.06.1945).▼
Мөхәмәт Әжмәғолов [[112-се Башҡорт кавалерия дивизияһы]] составында көрәшә. 58-се гвардия кавалерия полкында 4-се эскадрондың танктарға атыусы расчёты (ПТР) тоҫҡаусыһы, комендант взводы ат ҡараусыһы (коновод) була.
[[Курск]] дуғаһы, [[Чернигов]] янындағы алыштарҙа, [[Сталинград]] янында ҡамауға эләгә һәм [[Днепр]]ҙы кисеүҙә ҡатнаша.
▲
▲Уға [[Кавказ]]да ла булырға тура килә. Унда
[[1944 йыл]]да аяғы яралана. Комендант взводы командиры булып хеҙмәт итә (22.06.1945)<ref> [https://pamyat-naroda.ru/heroes/person-hero50912166/?backurl=%2Fheroes%2F%3Fadv_search%3Dy%26last_name%3D%D0%90%D0%B7%D0%BC%D0%B0%D0%B3%D1%83%D0%BB%D0%BE%D0%B2%20%20%26first_name%3D%D0%9C%D1%83%D1%85%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D1%82%26middle_name%3D%D0%90%D0%B7%D0%BC%D0%B0%D0%B3%D1%83%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%26date_birth_from%3D14.01.1917%26static_hash%3D2607c4c6b4f509fa40dd6f9a773e3cc1v2%26group%3Dall%26types%3Dpamyat_commander%3Anagrady_nagrad_doc%3Anagrady_uchet_kartoteka%3Anagrady_ubilein_kartoteka%3Apdv_kart_in%3Apdv_kart_in_inostranec%3Apamyat_voenkomat%3Apotery_vpp%3Apamyat_zsp_parts%3Akld_ran%3Akld_bolezn%3Akld_polit%3Akld_upk%3Akld_vmf%3Apotery_doneseniya_o_poteryah%3Apotery_gospitali%3Apotery_utochenie_poter%3Apotery_spiski_zahoroneniy%3Apotery_voennoplen%3Apotery_iskluchenie_iz_spiskov%3Apotery_kartoteki%3Asame_doroga%26page%3D1%26grouppersons%3D1&search_view_id=smperson_doroga1351188 Память народа. Азмагулов Мухамет Азмагулович]</ref>.
== Наградалары ==
Мөхәмәт Әжмәғол улы Әжмәғолов фронтта немец илбаҫарзарына ҡаршы кәрәштә командованиеның хәрби заданияларын үрнәкле башҡарған һәм хәрби батырлыҡтары өсөн [[СССР]] Юғары Советы Президиумы исеменән «Ҡыҙыл Йондоҙ» ордены<ref name="Азмагулов М. А. ">[https://foto.pamyat-naroda.ru/detail/1351188?backurl=%2F%3Fmode%3Dmain%26find%3D%D0%B0%D0%B7%D0%BC%D0%B0%D0%B3%D1%83%D0%BB%D0%BE%D0%B2%20%D0%BC%D1%83%D1%85%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D1%82 Азмагулов Мухамат Азмагулович]</ref> менән бүләкләнә.
Ветерандың күкрәген "Батырлыҡ өсөн" (1944), «Берлинды алған өсөн», «Германияны еңгән өсөн» миҙалдары биҙәй. 04.03.1945 йылда алған таныҡлыҡ билдәһе бар. Унда составҡа һәм һеҙгә [[Германия]] ҡалаларын азат итеүҙә ҡатнашҡан өсөн тип рәхмәт белдерелгән. Еңеүҙең 40 йыллығына уға «II дәрәжә Ватан һуғышы» ордены<ref>[https://pamyat-naroda.ru/heroes/podvig-chelovek_yubileinaya_kartoteka1510251416/ Азматулов Мухамат Азматулович. Наградной лист]</ref> бирелә. Еңеүҙең 20; 25; 30 һәм 50; 60; 70 Ҡораллы Көстәренә юбилей миҙалдары бирелгән<ref>[https://1418museum.ru/heroes/25647455/ Дорога памяти. Азмагулов Мухамет]</ref><ref>[https://pamyat-naroda.ru/heroes/person-hero50912166/?backurl=%2Fheroes%2F%3Fadv_search%3Dy%26last_name%3D%D0%90%D0%B7%D0%BC%D0%B0%D0%B3%D1%83%D0%BB%D0%BE%D0%B2%20%20%26first_name%3D%D0%9C%D1%83%D1%85%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D1%82%26middle_name%3D%D0%90%D0%B7%D0%BC%D0%B0%D0%B3%D1%83%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%26date_birth_from%3D14.01.1917%26static_hash%3D2607c4c6b4f509fa40dd6f9a773e3cc1v2%26group%3Dall%26types%3Dpamyat_commander%3Anagrady_nagrad_doc%3Anagrady_uchet_kartoteka%3Anagrady_ubilein_kartoteka%3Apdv_kart_in%3Apdv_kart_in_inostranec%3Apamyat_voenkomat%3Apotery_vpp%3Apamyat_zsp_parts%3Akld_ran%3Akld_bolezn%3Akld_polit%3Akld_upk%3Akld_vmf%3Apotery_doneseniya_o_poteryah%3Apotery_gospitali%3Apotery_utochenie_poter%3Apotery_spiski_zahoroneniy%3Apotery_voennoplen%3Apotery_iskluchenie_iz_spiskov%3Apotery_kartoteki%3Asame_doroga%26page%3D1%26grouppersons%3D1&search_view_id=smperson_doroga1351188 Память народа. Азмагулов Мухамет Азмагулович]
* [https://1418museum.ru/heroes/25647455/ Дорога памяти. Азмагулов Мухамет]</ref>.
== Ғаилә хәле ==
Юл 26 ⟶ 34:
{{иҫкәрмәләр|2}}
== Сығанаҡтар ==
{{китап|Ышаныч|автор= Гөлфиә Сабирова|заглавие= |место= Аскын |издательство= Аскын районының ижтимагый-сәяси гәзите|год= 1 май 2020 |страниц= № 35 }}
| |||