Википедия

Сталин Иосиф Виссарионович: өлгөләр араһындағы айырма

Интерактивная навигация по истории
← Алдағы үҙгәртеүКиләһе үҙгәртеү →
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
ВизуальВикитекст
447 юл:
 
=== Һуғыштан алдағы тышҡы сәйәсәт ===
{{Шулай уҡ ҡарағыҙ: |Германия һәм Советтар Союзы араһында һөжүм итмәү тураһындағы килешеү}}
{{Шулай уҡ ҡарағыҙ: |СССР һәм Германия араһында дуҫлыҡ һәм сик буйы тураһындағы килешеү}}
Шулай уҡ ҡарағыҙ: [[Совет-фин һуғышы (1939—1940)]]
{{Шулай һәмуҡ ҡарағыҙ|Прибалтиканы СССР-ға ҡушып алыу}}
{{Шулай уҡ ҡарағыҙ: |СССР НКВД-һы һәм гестапо конференциялары}}
 
Большевистик партияһы өсөн яңы ҙур һуғыштың ҡотолғоһоҙлоғо шик аҫтына ҡуйылмай. Мәҫәлән, Каменев Л. Б. яңы тағы ла ҡурҡынысыраҡ, тағы ла һәләкәтлерәк һуғышты көтөргә кәрәклеген 1921 йылда РКП(б)-ның Х съезында «Капиталистик уратыу тураһында» исемле докладында иҫкәртә. Михаил Александров үҙенең «Сталиндың тышҡы сәйәсәт доктринаһы» тигән эшендә, 1925 йылдың 30 майында Коммунистик интернационалдың башҡарма комитетында Сталин шулай уҡ «Европа һуғыш башланасаҡ һәм улар унда, һис шикһеҙ, мотлаҡ рәүештә үҙ-ара һуғышып бөтәсәк» тип белдерә, тип яҙа. XIV съезда (декабрь 1925) Сталин, Германия Версаль солохо шарттары менән килешмәйәсәк, тип белдерә.
 
Гитлер власҡа килгәндән һуң Сталин ғәҙәттәге совет сәйәсәтен үҙгәртә: әгәр ул элек Версаль системаһына ҡаршы Германия менән берләшеүгә, ә Коминтерн буйынса — төп дошман булараҡ социал-демократтар менән көрәшкә (Сталиндың шәхсән «социал-фашизм» теорияһы) йүнәлтелһә<ref name="aapronin">''[[Пронин Александр Алексеевич|Пронин А. А.]]'' [http://www.studfiles.ru/preview/461145/ Советско-германские соглашения 1939 года. Истоки и последствия.] — [[Екатеринбург]]: Изд-во [[Уральский государственный юридический университет|УрГЮА]], 1998. — 136 с. — ISBN 5-7845-0071-6</ref>), хәҙер ул "«коллектив хәүефһеҙлек"» системаһын булдырыуҙы хәстәрләй, был системаға СССР һәм Германияға ҡаршы элекке Антанта илдәре инә, шулай уҡ коммунистарҙың фашизмға ҡаршы бөтә һул көстәр менән берләшеүе күҙаллана («халыҡ фронты» тактикаһы). Әлеге позиция башта эҙмә-эҙлекле рәүештә үткәрелмәй: 1935 йылда Германия-Польшаның үҙ-ара килешеүенн шөрләп, Сталин йәшерен рәүештә Гитлерға һөжүм итмәү пактына ҡул ҡуйырға тәҡдим яһай, әммә уның тәҡдиме кире ҡағыла<ref name=ahmann>''Рольф Аманн.'' [http://www.pereplet.ru/history/Author/Engl/A/Ahmann/Articles/pakt.htm Пакт между Гитлером и Сталиным. Оценка интерпретаций советской внешней политики, включая новые вопросы и новые исследования]</ref>.
 
1941 йылдың 5 майында хәрби академиялар сығарылыусылары алдындағы сығышында Сталин 1930-сы йылдарҙа ғәскәрҙәрҙе ҡабаттан ҡораллауына һығымталар яһай һәм Германия армияһы еңелмәҫлек армия түгел тигән ышаныс белдерә. Волкогонов Д. А. Был телмәрҙе ошо рәүештә аңлата: «Башлыҡ, киләсәктә һуғыш ҡотолғоһоҙ, тип асыҡ әйтә. Герман фашизмын һис шикһеҙ еңәсәгебеҙгә әҙер булыр кәрәк. Һуғыш дошман территорияһында барасаҡ, һәм еңеүгә аҙ көстәр менән өлгәшәсәкбеҙ».
Юл 470 ⟶ 471:
1940 йылда Советтар Союзының бөтә экспортының 52 % Германияға йүнәлтелә<ref name="autogenerated20130630-1">{{Cite web|url=https://echo.msk.ru/programs/staliname/613969-echo/|title=Интервью / Пакт Молотова-Риббентропа / Сергей Случ|author=Случ Сергей|publisher=Эхо Москвы|lang=ru|accessdate=2019-11-25}}</ref>. 1940 йылдың 1 авгусында Юғары Советы сессияһында Молотов, Советтар Союзынан төп ярҙамды Германия көнсығыштағы ышаныс тойғоһо рәүешендә ала, тип әйтә<ref name=autogenerated20130630-1 />. Шуның менән бергә илдәр араһындағы мөнәсәбәттәр хәүеф-хәтәрһеҙ булмай. И. Хоффман 1940 йылдың ноябрендә Сталин Германияға Румыния, Югославия, Болгария, Греция, Венгрия һәм Финляндияға совет йоғонтоһо зонаһын киңәйтеү буйынса үҙенең талаптарын тапшыра, тип белдерә<ref>{{cite web|url=http://gkaf.narod.ru/kirillov/ref-liter/hoffman.html|title=Хоффман И. Подготовка Советского Союза к наступательной войне. 1941 год.|author=|website=|date=|publisher=|accessdate=2012-03-16|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110726055131/http://gkaf.narod.ru/kirillov/ref-liter/hoffman.html|archivedate=2011-07-26}}</ref>. Был талаптар Германия хөкүмәте арафынан сиктән тыш дошманлыҡ тойғоһо менән ҡабул ител һәм 1941 йылдың 22 июнендә Советтар Союзына һөжүм итеүҙең төп сәбәбе булып тора.
 
Ҡайһы бер тарихсылар Сталинды шәхсән Советтар Союзының һуғыш әҙерлекһеҙ булыуында һәм айырыуса һуғыш башындағы бик ҙур юғалтыуҙарҙа ғәйепләйҙәр һәм Сталинға күп кенә сығанаҡтар 1941 йылдың 22 июнендә һуғыш башланасағын атайҙар, тип күрһәтәләр<ref name=autogenerated20130630-6 /><ref>''Яременко В. А.'' [http://ricolor.org/history/rsv/how/22_06/ Неуёмные амбиции Сталина. О них надо помнить в любом историческом споре о дне 22 июня.] // Военно-промышленный комплекс, № 25 (191), 4—10 июля 2007 г.</ref>. Шул уҡ ваҡытта сығанаҡтарҙа төрлө һөжүм итеү даталары һәм төрлө бомбаға тотоу нөктәләре күрһәтелә: үҙ ваҡытында разведка Германия 1941 йылдың апрелендә үк СССР-ға һөжүм итә, тип хәбәр итә. 1941 йылдың 16 июнендә В. Н. Меркулов Сталинға «Старшина» (ысын исеме Харро Шульце-Бойзен) исеме аҫтындағы Берлин резидентураһы агентынан алынған мәғлүмәтте еткерә: Мәскәүҙә немец авиацияһы яғынан, тәү сиратта, «Свирь-3» элект станцияһы һәм автомобиль һәм авиация запчастарын етештергән заводтар бомбаға тотоласаҡ. Шульце-Бойзендың документында шулай уҡ Альфред Розенбергүҙенең күмәк кеше алдындағы «Советтар Союзы» картанан юйырға саҡырҙы һәм ашығыс рәүештә СССР территорияһында буласаҡ рейхскомисариаттар менән идара итеү өсөн кадрҙар һайлай башаныбашланы тип яҙыла. Әммә 30 апрелдә үк «Старшина» исемле агенттан алдағы ай-ай ярым эсендә һөжүм көтөлә тигән хәбәр һәм яңы бомбаға тотоу нөктәләре исемлеге килгәнгә күрә, Сталин 17 июндә киләһе йокмәткеле резолюция яҙа<ref name="Топтыгин">{{книга|автор=[[Топтыгин, Алексей Васильевич|А.В.Топтыгин]] |заглавие=Неизвестный Берия |год=2002 |издательство=ОЛМА-Пресс |страницы=100—101}}</ref>:
 
 
 
{{Шулай уҡ ҡарағыҙ|Сталин исемлектәре}}
«https://ba.wikipedia.org/wiki/Сталин_Иосиф_Виссарионович» битенән алынған