Тереза Эльффорсс: өлгөләр араһындағы айырма

'''Антуанетта Тереза Эльффорсс''' ( {{Lang-sv|Antoinette Thérèse Elfforss}} тыумыштан '''Эберг''' ( {{Lang-sv|Öberg}} ); [[30 ноябрь]] [[1823 йыл|1823]], [[Стокгольм]], [[Швеция]] - — [[16 апрель]] [[1905 йыл|1905]], шунда уҡ) - — Швеция актрисаһы һәм театр директоры. 1869 йылдан 1888 йылға тиклем ул Эльффорсс күсмә театр төркөмө менән идара итә <ref name="Nordensvan, Georg (1918)">Nordensvan, Georg, Svensk teater och svenska skådespelare från Gustav III till våra dagar. Andra delen, 1842—1918, Bonnier, Stockholm, 1918</ref><ref>''N. E. Taube.''Antoinetta Thérèse Elfforss. Svenskt biografiskt lexikon.<small>Дата обращения: 28 марта 2019.</small></ref>

Тереза Берг [[Стокгольм]]да завод хужаһы Андерс Берг һәм Мария Элизабет Каннстрёмдың ғаиләһендә тыуған. Ул 1837 йылдан Швеция Король балет мәктәбе һәм 1839 йылдан Драма актерҙар мәктәбе ( {{Lang-sv|Dramatens elevskola}}) уҡыусыһы була<ref>Therése Elfforss. IDUM, nr 49 (312)(8 декабря 1893).<small>Дата обращения: 28 марта 2019.</small></ref>.

Тереза 1837—1842 йылдарҙа Король драматургия театрында әүҙем эшләй. 1842—1846 ул йылдарҙа Яңы театрҙа ( {{Lang-sv|Nya teatern}}) уйнай. 1847 йылда яңы ойошҡан театр компанияһы директоры актёр Ларс Эрик Эльфорсҡа (1817—1869) кейәүгә сыға. Һуңғараҡ ул Тереза Эльффорсс псевдонимы менән сығыш яһай. Тереза Эльффорсс күсмә театр труппаһында актриса була һәм 1886—1888 йылдарҙа уның директоры була. Ул театр етәкселеген иренең ауырыуы ваҡытында һәм рәсми рәүештә 1869 йылда ире үлгәндән һуң ала<ref name="Nordensvan, Georg (1918)">Nordensvan, Georg, Svensk teater och svenska skådespelare från Gustav III till våra dagar. Andra delen, 1842—1918, Bonnier, Stockholm, 1918</ref><ref>''N. E. Taube.''Lars Erik Elfforss. Svenskt biografiskt lexikon.<small>Дата обращения: 28 марта 2019.</small></ref>.

Актриса булараҡ, Тереза Эльф бер ҡатлы, донъя күрмәгән героинялар роленән башлай, ә унан һуң теоретик хәрәкәттәге персонаждарҙы һүрәтләүгә күсә. Бер тәнҡитсе һүҙҙәре буйынса, "«уның сығыштары рухилыҡ, кескенә деталдәр, йәнле тормошсанлыҡ менән айырылып тора" »<ref name="ReferenceA">Antoinetta Thérèse Elfforss, urn: sbl:15962, Svenskt biografiskt lexikon (art av N. E. Taube.), hämtad 2018-06-18.</ref>, һәм уның таланттарын таныу билдәһе итеп ул ваҡытта уға Швецияның Бөйөк актрисаһы һаналған Королева драма театрының танылған актрисаһы хөрмәтенә «ауыл еренән сыҡҡан Элиса Хвассер» тигән исем бирелә<ref>Antoinetta Thérèse Elfforss, urn: sbl:15962, Svenskt biografiskt lexikon (art av N. E. Taube.), hämtad 2018-06-18.</ref><ref>{{Cite web|url=https://sok.riksarkivet.se/sbl/Presentation.aspx?id=13913|title=E C Elisa (Elise) Hwasser|publisher=Svenskt biografiskt lexikon|author=Stig Torsslow|accessdate=28 марта 2019}}</ref> .

: “Эльффорсс«Эльффорсс ханым XIX быуатта Швецияла иң танылған театр режиссеры була, ә Эльффорсс труппаһы 1870 һәм 1880 йылдарҙа илдә иң яҡшы Күсмә театр булып һанала. Уның репертуары һәм актерлыҡ һәләте иң юғары дәрәжәлә ине, һәм режиссерҙы уның шәхси сифаттары өсөн тәрән ихтирам иттеләр һәм яраттылар. Финанс яғына килгәндә, Эльффорсс ханым, күрәһең, барлыҡ күсмә театр режиссерҙары араһында ташлама булғандыр. Ул үлеменән һуң бик аҙ байлыҡ ҡалдырған һирәк кеше була" »<ref name="ReferenceA">Antoinetta Thérèse Elfforss, urn: sbl:15962, Svenskt biografiskt lexikon (art av N. E. Taube.), hämtad 2018-06-18.</ref> .

Режиссёр булараҡ, ул скандинав, Ф.  А.  Альгрен, Т. Аксель Анеп, Эмиль Линдберг, Лоренц Дитрихсон, Бьёрнстьерн Бьёрнсон һәм Генрик Ибсен кеүек швед пьесаларына иғтибарын йүнәлтә<ref name="ReferenceA">Antoinetta Thérèse Elfforss, urn: sbl:15962, Svenskt biografiskt lexikon (art av N. E. Taube.), hämtad 2018-06-18.</ref>. Шулай ҙа уның иң ҙур финанс уңышына [[Жюль Верн]]дың «Вокруг света ҙа 80 дней» постановкаһы эйә була, ул шулай уҡ мөһим оперетталарҙы ла ҡуя, сөнки 1870 һәм 1880 йылдарҙа Эльффорсс труппаһы сәскә атҡан ваҡытта операның популярлығы шул тиклем ҙур була, Эльффорсс кеүек тәжрибәле режиссёр уларҙы иғтибарһыҙ ҡалдыра алмай<ref>{{Cite web|url=https://sok.riksarkivet.se/sbl/Presentation.aspx?id=18731|title=C Axel Anrep|publisher=Svenskt biografiskt lexikon|author=Sverker Ek|accessdate=28 марта 2020}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://nordicwomensliterature.net/writers/lundberg-emilie/|title=Emilie Lundberg|publisher=The History of Nordic Women’s Literature|accessdate=28 марта 2020}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://nbl.snl.no/Lorentz_Dietrichson|title=Lorentz Dietrichson|publisher=Norsk biografisk leksikon|accessdate=28 марта 2020}}</ref>.

Уның труппаһы Стокгольмда Юргорден театрында уңышлы сығыш яһай һәм 1869, 1870, 1874, 1877 һәм 1878 йылдарҙа [[Финляндия]] буйлап гастролдәргә сыға<ref>{{Cite web|url=https://hyperleap.com/topic/Djurg%C3%A5rdsteatern|title=Djurgårdsteatern|publisher=Hyperleap|accessdate=28 марта 2020}}</ref>.

1888 йылда Эльффорсс труппа етәкселеген Август Линдбергҡа (1846—1916) тапшыра, шунан һуң ул исемен Линдберг театр труппаһы тип үҙгәртә. Эльффорсс 1893 йылға тиклем Линдберг труппаһы менән сығыш яһауын дауам итә. 1890 һәм 1893 йылдар араһында Линдберг труппаһы Гётебергтың Стора театрында эшләй. 1893 йылда Линдберг труппаһы тарҡағас, ул улы Юлиус Эрик Энгельбрект Эльффорсс (1847—1925) менән Стокгольмда ҡайта, һәм ул унда 1905 йылда вафат була<ref>{{Cite web|url=http://runeberg.org/sbh/b0065.html|title=Lindberg, Johan August|publisher=Svenskt biografiskt handlexikon|accessdate=28 марта 2020}}</ref> .