Яхъя Яҡшыев: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Il Nur (фекер алышыу | өлөш)
Il Nur (фекер алышыу | өлөш)
әҮҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
3 юл:
 
== Биографиһы ==
Яхъя Яҡшыев хәҙерге Башҡортостан Республикаһы [[Салауат районы]] [[Яхъя (Салауат районы)|Яхъя]] ауылында яшәгән. Үҙ ҡарамағында 151 йорт була. Ауылға нигеҙ һалыусы. Улус старшинаһы Яхъя Яҡшыев исеме менән аталған. Ә бәлки ул унда бары тик йәшәгәндер, 1774 йылғы Пугачев восстаниеһында ҡатнашҡандан һуң танылған һәм халыҡ уны уның хөрмәтенә атағандыр.<ref>[http://wiki02.ru/encyclopedia/yahya/t/17289 Энциклопедия Башкортостана.]</ref> Беренсе халыҡ һанын алыу 1795 йылҙа була, биреҙә 27 йортта 128 кеше йәшәгән, шул иһәптән 54 ир-ат һәм 74 ҡатын-ҡыҙ була. 1865 йылҙа Яхъяла 71 йортта — 393 кеше йәшәгән. Яхъя ауылы XVIII быуатта барлыҡҡа килә дигән мәғлүмәт тә бар, моғайын, 1756 йылда.
 
1756 йылдан башлап [[Себер даруғаһы]]нда Емельян Пугачев етәкселегендәге Крестьян һуғышында ҡатнашкан. Яҙын 1774 Белорет заводынан Пугачев Указын ала, ихтилалға ҡушыла. Яхъя Яҡшыев Салауат Юлаев һәм Юлай Аҙналинҙың көрәштәше булып тора. Твердышевтар (Сим, [[Йүрүҙән]], Усть-Канау) заводтары районында эшләй. Урындағы халыҡты мобилизациялау, фураж һәм аҙыҡ-түлек алыу, юлдарҙы һаҡлау менән шөғөлләнә. 1774 йылдың көҙөнә тиклем ихитилал дауам итә. 1774 11 ноябренҙә Юлай Аҙналин һәм башҡа башҡорттар старшинаҙары менән Яелнинка крепосына подполковник И. Л. Тимашев янына килә. Алға яҙмышы билгеһеҙ.
 
== ӘҙәбиәтИҫкәрмәләр ==
{{иҫкәрмәләр}}
* Лит.: Гвоздикова И.М. Башкортостан накануне и в годы Крестьянской войны под предводительством Е.И.Пугачёва. Уфа, 1999; Асфандияров А.З. История сёл и деревень Башкортостана. Кн.9. Уфа, 2001.
 
== Сығанаҡтар ==
* [http://bashenc.online/ru/articles/53123/ Региональный интерактивный энциклопедический портал «Башкортостан»]
 
== Әҙәбиәт ==
* Лит.: Гвоздикова И.М. Башкортостан накануне и в годы Крестьянской войны под предводительством Е.И.Пугачёва. Уфа, 1999; Асфандияров А.З. История сёл и деревень Башкортостана. Кн.9. Уфа, 2001.
 
[[Категория:Башҡорт ихтилалдары етәкселәре]]
[[Категория:Салауат Юлаев ]]
«https://ba.wikipedia.org/wiki/Яхъя_Яҡшыев» битенән алынған