Карбышев Дмитрий Михайлович: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Айсар (фекер алышыу | өлөш)
→‎Һылтанмалар: орфография
Il Nur (фекер алышыу | өлөш)
5 юл:
 
=== Бала сағы, үҫмер йылдары, хәрби хеҙмәтенең башы ===
Дми́трий Миха́йлович Ка́рбышев 1880 йылды 14 октябрендә [[Рәсәй империяһы]]ның [[Омск]] ҡалаһында керәшен татарҙары<ref>«Кряшенами были генерал Карбышев, герой Бреста Гаврилов, летчица Санфирова.» — {{книга |автор= |заглавие=Татарский век глазами национальной элиты. 100 выдающихся татар |оригинал= |ссылка= |викитека= |ответственный=А. Б. Абсалямова, М. А. Абсолямова, А. М. Ахунов и др.; под ред. С. Н. Бессчетновой, Р. З. Галямова |издание= |место=Казань |издательство=Парадигма |год=2005 |том= |страницы=219|столбцы= |страниц=656 |серия= |isbn=5-85247-081-3|тираж=3000|ref= }}</ref><ref>''Сидорова Т.'' [http://www.kazan.aif.ru/culture/details/85855 Кряшены в Татарстане: быть ли им отдельной нацией] // Аргументы и факты, № 49 04.12.2012</ref><ref>[http://www.diletant.ru/blogs/6663/6274/ Православные татары — особый народ?]</ref>: Омск (Себер) кадет корпусын тамамлаған Ҡырым һуғышы ветераны, хәрби чиновник Михаил Ильич Карбышев (1829—1892) һәм бай 2-се гильдия Омск сауҙагәрҙәренән коллежский советник ҡыҙы Лузгина Александра Ефимовна ғаиләһендә тыуған<ref>[http://ru.rodovid.org/wk/Запись:680272 Лузгина Александра Ефимовна]</ref>. Олатаһы Ильяның ике туған ағаһы Иван Семёнович Карбышев — основатель города Верный (Алма-Аты) ҡалаһына нигеҙ һалған<ref>[http://ka-z-ak.ru/index/biografii/8396-karbyshev-ivan-semjonovich-karbyshevy?start=40 «Иван Карбышев в сибирской истории»] (изд. Сытина Н. И., Павлодар, 2015 г., 180с.)</ref>. Атаһы ҡалын нәҫелле себер казактарынан — төп сығышы менән Дон дворяндары<ref>То есть, являясь представителями военного сословия казаков, принадлежали не к гражданскому сословию сельских обывателей, как большинство казаков, или иным низшим сословиям, а к гражданскому сословию российского дворянства, хотя Манифест о вольности дворянства, предусматривающий право не служить, на казаков-дворян не распространялся.</ref> Омск станицаһы Карбышевтарҙан<ref>[http://www.centrasia.ru/person2.php?&st=1296814026 Карбышев Михаил Ильич]</ref><ref>''Миркискин В.'' [http://nvo.ng.ru/history/2003-11-14/5_karbyshev.html Несломленный генерал.] // Независимое военное обозрение, 14.11.2003</ref><ref name="Карбышев">{{cite web|title=Карбышев Дмитрий Михайлович|url=http://www.warheroes.ru/hero/hero.asp?Hero_id=413|publisher=Интернет проект "Герои Страны"|accessdate=2013-01-09|archiveurl=https://www.webcitation.org/6Da3Pm2gK|archivedate=2013-01-11}}</ref>{{sfn|Решин|1987|с=}}<ref>Сифоров В. [http://www.ruvek.ru/?module=articlesp&action=view&id=10090 Неприступная крепость генерала Карбышева.] // Русский век. 2015</ref> Атаһы хәрби хеҙмәте өсөн Изге Станислав, III дәрәжә Изге Анна ордендары, миҙалдар менән бүләкләнгән. Өлкән улы мәктәп йәшенә еткәндә, Михаил Ильич хәрби жеҙмәттән китә, Омскиҙа Себер казак ғәскәрендә хәрби чиновник була. Уның дүрт улы, ике ҡыҙы була (Дмитрий — кинйә улы). Михаил Ильич тәүҙә бухгалтер ярҙамсыһы, артабан Ҡарасуҡ тоҙло күлдәренең ҡараусыһы була: далала кәсепселек, тоҙ табыу, геология разведкаһы менән шөғөлләнә. Фотография менән мауыға. Өлкән балалары гимназияла, ике улы Михаил һәм Сергей — Себер кадет корпусында уҡый. Өлкән ағаһы отличие менән гимназияны тамамлағанда, ксе улы ладшему Дмитрийға 4 йәш була. Владимир врач булырға хыяллана, Митяны сәсәк сиренән терелтә<ref>[http://biofile.ru/his/28677.html Дмитрий Михайлович Карбышев]</ref>. Юғары мәғрифәтле әсәһе Дмитрийҙы әҙәби рус телендә лә, керәшен татар телендә лә акцентһыҙ һөйләшергә өйрәтә<ref>Майор Гаврилов немец концлагерында Дмитрий Михайлович менән үҙ-ара бер кем дә аңлап өлгөрмәһен өсөн керәшен,</ref>, француз һәм немец елдәрендә һөйләшеп алғандарын хәтерләп яҙған. Митя ун ике йәштә саҡта атаһы вафат була. Дмитрий казак балаларын әйҙәүсе смфатына эйә булып, ҡарҙан йә ерҙән ҡәлғәләр төҙөп уйнайҙар.
 
Өлкән ағаһы Владимир Казан университетының медицина факультетында уҡығанда, А. Ульяновтың реводюцион хәрәкәтендә ҡатнашҡаны өсөн 1887 йылда ҡулға алына, һуңынан төрмә, Себер казак атлылар полкы һәм туберкулёз сиренән вафат була.