Вәлитов Заһир Суфиян улы
Вәлитов Заһир Суфиян улы (1 ноябрь 1940 йыл — 17 февраль 2019 йыл[2]) — СССР һәм Рәсәйҙең театр актёры. 1966 йылдан СССР Театр эшмәкәрҙәре союзы ағзаһы. Рәсәй Федерацияһының (2000) һәм Башҡорт АССР-ының (1984) халыҡ артисы, Башҡортостан Республикаһының Салауат Юлаев исемендәге дәүләт премияһы лауреаты (1981).
| Вәлитов Заһир Суфиян улы | |
| Зат | ир-ат |
|---|---|
| Гражданлыҡ |
 СССР Рәсәй |
| Тыуған көнө | 1 ноябрь 1940 |
| Тыуған урыны | Вәлит ауылы, Күгәрсен районы, Башҡорт АССР-ы, РСФСР, СССР[1] |
| Вафат булған көнө | 17 февраль 2019 (78 йәш) |
| Вафат булған урыны | Өфө |
| Һөнәр төрө | театр актёры |
| Эш урыны | Башҡорт дәүләт академия драма театры |
| Уҡыу йорто | Заһир Исмәғилев исемендәге Өфө дәүләт сәнғәт институты |
| Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре | |
| Рәсми сайт | bashdram.ru/troupe/valit… |
Биографияһы
үҙгәртергәЗаһир Суфиян улы Вәлитов 1940 йылдың 1 ноябрендә Башҡорт АССР-ының Йомағужа районы[3] Вәлит ауылында тыуған.
1960 - 1964 йылдарҙа Өфө сәнғәт училищеһының актёр бүлегендә уҡый. 1986 йылда Өфө дәүләт сәнғәт институтының театр бүлеген тамамлай.
1964—1970 йылдарҙа Арыҫлан Мөбәрәков исемендәге Сибай башҡорт драма театры актёры.
1970 йылдан Мәжит Ғафури исемендәге Башҡорт академия драма театрында эшләй.
Заһир Вәлитов оҙаҡ ауырығандан һуң 2019 йылдың 17 февралендә Өфө ҡалаһында вафат булды[4].
Спектаклдәрҙәге ролдәре
үҙгәртергәАҡъегет («Ай тотолған төндә», Мостай Кәрим), Ильяс («Ҡыҙыл яулыҡлы тирәккәй», Сыңғыҙ Айытматовтың шул уҡ исемдәге повесы буйынса), Марат («Минең бахыр Маратым», А. Арбузов), Үмәркәй («Осош, йәки Муса Йәлилдең йәшлеге», Нәжиб Асанбаев), Әптрәй («Ҡыр ҡаҙҙары», Рафаэль Сафин), Вәли («Тапшырылмаған хаттар», Ғәҙел Ҡотой — Рифҡәт Исрафилов), Яхъя, Хасбулат («Әсәләр көтәләр улдарын», Әсғәт Мирзаһитов), Илеш («Салауат. Өндәге ете төш»), Гефест («Ташлама утты, Прометей!»), Шағир («Яҙмыштарҙан уҙмыш бар!»), Хомичук («Ярлыҡау») — бөтәһе лә Мостай Кәримдеке; Сәғәҙиев («Ун өсөнсө председатель» — «Һуңғы уҙаман», Азат Абдуллин).
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
үҙгәртергә- Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған артисы (1976)
- Салауат Юлаев исемендәге премия лауреаты (1981)
- Башҡорт АССР-ының халыҡ артисы (1984)
- РСФСР-ҙың атҡаҙанған артисы (1989)
- Рәсәй Федерацияһының халыҡ артисы (2000)
Хәтер
үҙгәртергә- 2020 йылдың 18 ноябрендә Өфөнөң Ғафури урамындағы 48-се йорт фасадына Заһир Вәлитов иҫтәлегенә ҡуйылған мемориаль-таҡтаташты тантаналы асыу булды[5].
Иҫкәрмәләр
үҙгәртергә- ↑ Башкирская энциклопедия (урыҫ) — Башкирская энциклопедия, 2005. — 4344 с.
- ↑ Башҡортостандың халыҡ артисы Заһир Вәлитов донъянан китте 2019 йыл 21 февраль архивланған. (Тикшерелеү көнө: 17 февраль 2019)
- ↑ Хәҙер Башҡортостан Республикаһының Күгәрсен районы
- ↑ Өфөлә Рәсәйҙең һәм Башҡортостандың халыҡ артисы, актёр Заһир Вәлитов донъя ҡуйған. «Башинформ» мәғлүмәт агентлығы, 2019 йыл, 18 февраль (Тикшерелеү көнө: 19 февраль 2019)
- ↑ В Уфе открылась мемориальная доска актеру Загиру Валитову. ИА «Башинформ», 18 ноябрь 2020 йыл (рус.) (Тикшерелеү көнө: 18 ноябрь 2020)
Һылтанмалар
үҙгәртергә- Вәлитов Заһир Суфиян улы // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9. (Тикшерелеү көнө: 19 февраль 2019)
- http://encycl.bash-portal.ru/valitovz.htm(недоступная ссылка)
- http://kuglib.ru/load/oni_proslavili_rajon/izvestnye_ljudi_rajona/zagir_valitov/23-1-0-125
- Труппа: Валитов Загир Суфиянович. Мәжит Ғафури исемендәге Башҡорт академия драма театры. Дата обращения: 24 декабрь 2013. 2013 йыл 24 декабрь архивланған.