Волгоград
Волгоград (рус. Волгоград — Рәсәй Федерацияһының Европа өлөшөнөң көньяҡ-көнсығыш өлөшөндә урынлашҡан ҡала. Волгоград өлкәһенең административ үҙәге. Ҡалала 1 миллион 13 меңдән артығыраҡ кеше йәшәй (2018). Был күрһәткес буйынса илдә 15-се урынды биләй. (Мәскәү, Санкт-Петербург, Новосибирск, Екатеринбург, Түбәнге Новгород, Ҡазан, Силәбе, Омск, Һамар, Дондағы Ростов, Өфө, Красноярск, Пермь, Воронеж ҡалаларынан һуң).
1925 йылға тиклем атамаһы Цари́цын, 1925 йылдан 1961 йылғаса — Сталингра́д була. Герой-ҡала. Граждандар һуғышы йылдарында Царицынды обороналауҙың һәм Бөйөк Ватан һуғышындағы Сталинград алышының мөһим пункты.
ГеографияһыҮҙгәртергә
Волга йылғаһы ярында урынлашҡан.
ТарихыҮҙгәртергә
МәғарифҮҙгәртергә
- Волгоград дәүләт университеты
- Волгоград дәүләт аграр университеты
- Волгоград дәүләт медицина университеты
- Волгоград дәүләт техник университеты
- Волгоград дәүләт социаль-педагогия университеты
КлиматыҮҙгәртергә
| Ҡала климаты | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Күрһәткес | Ғин | Фев | Мар | Апр | Май | Июн | Июл | Авг | Сен | Окт | Ноя | Дек | Йыл |
| Абсолют максимум, °C | 12,3 | 15,9 | 20,5 | 29,2 | 37,2 | 39,4 | 40,2 | 42,6 | 37,8 | 31 | 18,5 | 12,3 | 42,6 |
| Уртаса максимум, °C | −3,5 | −3,3 | 3,3 | 14,5 | 21,4 | 26,4 | 29,3 | 28,1 | 21,3 | 12,7 | 3,4 | −2 | 12,7 |
| Уртаса температура, °C | −6,3 | −6,6 | −0,5 | 9,2 | 15,9 | 21 | 23,6 | 22,3 | 15,6 | 8 | 0,3 | −4,7 | 8,2 |
| Уртаса минимум, °C | −9,2 | −9,9 | −4 | 4,1 | 10,1 | 15,1 | 17,5 | 16,2 | 10,3 | 3,9 | −2,5 | −7,6 | 3,7 |
| Абсолют минимум, °C | −33 | −32,5 | −25,8 | −12,8 | −1,1 | 2 | 7,2 | 4,5 | −1,5 | −12,2 | −25,8 | −27,8 | −33 |
| Яуым-төшөм нормаһы, мм | 38 | 30 | 28 | 28 | 39 | 41 | 35 | 30 | 29 | 29 | 34 | 45 | 406 |
| Сығанаҡ: Погода и Климат Нормы за период 1981 — 2010 гг. | |||||||||||||
ТранспортыҮҙгәртергә
Волгоград — илдең эре транспорт-логистик үҙәге.
Билдәле шәхестәреҮҙгәртергә
- Новокщенов Василий Сергеевич (1899—21.12.1975), инженер. 1943—1951 һәм 1955—1964 йылдарҙа Өфө нефть эшкәртеү заводының баш инженер урынбаҫары. Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашыусы. Сталин премияһы лауреаты (1949). Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены кавалеры (1944)[7].
- Барыкин Николай Петрович (11.08.1938), инженер-металлург-ғалим, юғары мәктәп уҡытыусыһы. 1973—1988 йылдарҙа Өфө авиация институтының кафедра мөдире. Техник фәндәр докторы (1992), профессор (1996). Башҡорт АССР‑ының атҡаҙанған уйлап табыусыһы (1988)[8].
- Шитова Светлана Николаевна (1936), хеҙмәт ветераны, ғалим-этнограф. 1958—2006 йылдарҙа хәҙерге Рәсәй Фәндәр академияһы Өфө федераль тикшеренеүҙәр үҙәгенең Тарих, тел һәм әҙәбиәт институты хеҙмәткәре, шул иҫәптән 1970 йылдан — өлкән ғилми хеҙмәткәр. Тарих фәндәре кандидаты (1968). Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (2003).
ИҫкәрмәләрҮҙгәртергә
- ↑ 1,0 1,1 1,2 ОКТМО. 185/2016. Южный ФО
- ↑ http://www.gks.ru/free_doc/doc_2017/bul_dr/mun_obr2017.rar
- ↑ https://www.coventry.gov.uk/directory_record/6224/volgograd_russia/category/732/europe
- ↑ https://www.gochengdu.cn/news/our-sister-cities/sister-cities-of-chengdu/volgograd-russia--a425.html?xcSID=04j06l2e0bo8q3o2mh7ud63pm2
- ↑ https://www.izmir.bel.tr/tr/KardesKentler/62
- ↑ https://kievcity.gov.ua/news/205.html
- ↑ Башҡорт энциклопедияһы — Новокщенов Василий Сергеевич 2019 йылдың 26 декабрь көнөндә архивланған. (Тикшерелеү көнө: 26 декабрь 2019)
- ↑ Башҡорт энциклопедияһы — Барыкин Николай Петрович 2019 йылдың 24 декабрь көнөндә архивланған. (Тикшерелеү көнө: 9 август 2018)