Бабуков Владимир Георгиевич
Бабуков Владимир Георгиевич (23 октябрь 1916 йыл, Грозный, Чечня, Терск өлкәһе, Рәсәй империяһы — 2004 йыл) — «Грознефть» берекмәһенең «Старогрознефть» нефть һәм газ сығарыу идаралығы баш инженеры, Социалистик Хеҙмәт Геройы.
| Бабуков Владимир Георгиевич | |
| Зат | ир-ат |
|---|---|
| Гражданлыҡ |
 СССР Рәсәй |
| Тыуған көнө | 23 октябрь 1916 |
| Тыуған урыны | Грозный, Чечен Республикаһы, Терек өлкәһе[d], Рәсәй империяһы |
| Вафат булған көнө | 2004 |
| Һөнәр төрө | инженер |
| Уҡыу йорто | Грозный дәүләт нефть техник университеты |
| Һуғыш/алыш | Бөйөк Ватан һуғышы |
| Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре | |
Биографияһы үҙгәртергә
1916 йылдың 23 октябрендә Грозный ҡалаһында тыуған. 1939 йылда Грозный нефть институтының нефть промыслаһы факультетын тамамлаған. Нефть промыслаһында дүрт ай эшләгәндән һуң, РККА-ға саҡырыла. Белоруссияла хеҙмәт итә. Һуғыш башланғандан һуң, Көнбайыш, Үҙәк һәм Калинин фронттарында, тәүҙә 32-се автотранспорт полкы составында, һуңынан 196-сы танк бригадаһы техник хеҙмәтләндереү ротаһының автотранспорт взводы бүлексәһе командиры булып һуғыша. Мәскәүҙе обороналауҙа, Ржевты һәм Вязьманы азат итеүҙә ҡатнаша[1].
1943 йылдың июнендә Дәүләт оборона комитеты ҡарары менән фронттан саҡыртып алына һәм, нефть белгесе булараҡ, «Грознефть» ҡарамағына ебәрелә. «Старогрознефть» тресында эшләй. 1944 йылда "Старогрознефт"тең бер төркөм белгестәре, улар араһында Бабуков та була, көсәйткес зоналарҙа компрессор скважиналарын үҙләштереүҙең һөҙөмтәле технологияһын эшләй һәм индерә[1].
1948 йылға тиклем фронттың Грозныйға яҡынайыуы сәбәпле сафтан сығарылған скважиналарҙы тергеҙеү менән шөғөлләнә. "Старогрознефт"тә Бабуков етәкселегендә тикшеренеү төркөмө ойошторола. Ул быраулау параметрҙарын үлсәү өсөн яңы приборҙар уйлап табыу һәм индереү менән шөғөлләнә. Скважиналарҙы тикшереү һәм кадрҙарҙы уҡытыу буйынса эште тиҙ ойошторола. Ул нефть сығарыуҙың һиҙелерлек артыуын тәьмин итә[1].
Бабуков нефть промыслаһының өлкән инженеры булараҡ 1948—1950 йылдарҙа Ташҡалы ятҡылығын үҙләштереүҙә һәм эшкәртеүҙә ҡатнаша. 1950—1982 йылдарҙа трестың баш инженеры була. 1960 йылдарҙа торба арауығындағы шыйыҡса бағанаһы менән быраулау ысулын уйлап таба, ул мезозой ултырмалары скважиналарын капиталь ремонтлауҙа уңышлы файҙаланыла[1].
1971 йылда «Старогрознефть» НГДУ-һы мезозой ятҡылыҡтарынан нефть сығарыуҙы үҙләштерә. Һөҙөмтәлә юғары күрһәткестәргә өлгәшә. Шәхси социалистик йөкләмәләрен һәм Һигеҙенсе биш йыллыҡҡа ҡуйылған бурыстарын (1966—1970) ваҡытынан алда үтәй. 1971 йылдың 30 мартында СССР Юғары Советы Президиумы указы менән Ленин ордены һәм «Ураҡ һәм Сүкеш» алтын миҙалы тапшырылып, «нефть сығарыу буйынса биш йыллыҡ план заданиеларын үтәүҙә һәм юғары техник-иҡтисади күрһәткестәргә өлгәшкән өсөн» Социалистик Хеҙмәт Геройы исеме бирелә[2].
1997 йылға тиклем нефть сығарыуҙа эшләй. 1990-сы йылдарҙа Чечнялағы ауыр хәлдәр арҡаһында республикананп китергә мәжбүр була.
Маҡтаулы исемдәре һәм бүләктәре үҙгәртергә
- Социалистик Хеҙмәт Геройы (30.03.1971);
- Ленин ордены (30.03.1971);
- Ватан һуғышы ордены II дәрәжә (11.03.1985);
- Хеҙмәт Ғыҙыл Байраҡ ордены (23.05.1966);
- «миҙал хәрби хеҙмәттәре өсөн» (21.03.1943);
- «Хеҙмәттәге уңыштар өсөн» миҙалы (31.07.1953);
- башҡа миҙалдар;
- ЧИАССР-ның атҡаҙанған фән һәм техника эшмәкәрҙәре;
- ЧИАССР-ның нефть химияһы һәм нефть сәнәғәтенең атҡаҙанған эшмәкәре;
- Почетлы нефтсеһе;
- Грозный ҡалаһының Почетлы гражданы;
- СССР ВДНХ-ның миҙалы .
Ғаиләһе үҙгәртергә
Бабуковтарҙың өс быуыны нефть сығарыуға 240 йыл ғүмер биргән.
- Атаһы — Бабуков Георгий Захарович (1885—1955). 1917 йылда Дон политехник институтын тамамлай. Шул ваҡыттан алып Грозныйҙың нефть промыслаларында эшләй башлай. Алдынғылар һәм рационализаторҙар хәрәкәтен ойоштороусыларҙың береһе була. "Грознефт"тең нефть промыслалары төркөмө менән етәкселек итә. 1930—1933 йылдарҙа — «Старогрознефть» компанияһының баш инженеры[1];
- Әсә — Бабукова Наталья Ивановна (Скоробогатова);
- Ағаһы — Александр (1913—1985) — Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашыусы, техник фәндәр докторы, профессор. 1936 йылда Грозный нефть институтының нефть промыслаһы факультетын тамамлаған. Грозный нефть сәнәғәте ғилми тикшеренеү институтына килә, инженер, лаборатория мөдире булып эшләй. 1942 йылда Ҡыҙыл Армия сафынан саҡырып алына һәм ғилми эшен дауам итә. 1942—1962 йылдарҙа Грозный ғилми тикшеренеү институтын етәкләй. «Чечен-Ингуш АССР-ының атҡаҙанған фән һәм техника эшмәкәре», «РСФСР-ҙың атҡаҙанған фән һәм техника эшмәкәре», хөкүмәт наградалары — Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены, ике «Почет Билдәһе» ордены, 2-се дәрәжә Ватан һуғышы ордены, миҙалдар[1];
- Һеңлеһе — Екатерина (16 ноябрь 1918 йыл, Грозный). 1941 йылда Грозный нефть институтының технологик факультетын тамамлаған. Һуғыш йылдарында Үҙәк ғилми-тикшеренеү лабораторияһында инженер, «Грознефть» берекмәһенең етештереү-тауар контораһында дежур химик булып эшләгән. Екатерина (16 ноябрь 1918 йылдың, Грозный). Грозненский нефть институтының технология факультеты 1941 йылда тамамлай. Һуғыш йылдарында инженер булып эшләү Үҙәк ғилми-тикшеренеү лабораторияһы, производство дежурный химик-тауар контораһы берекмәһе «Грознефть». 1942—1950 йылдарҙа «Старогрознефть» тресының химия лабораторияһына етәкселек итә. 1950 йылда Мәскәүгә нефть сәнәғәте министрлығының Главнефтедобыча быраулау бүлегенең өлкән инженеры итеп күсерелә. 1953—1966 йылдарҙа — Бөтә Рәсәй быраулау техникаһы ғилми-тикшеренеү институтының өлкән ғилми хеҙмәткәре. 20 йыл Рәсәй дәүләт нефть һәм газ университетының ғилми-тикшеренеү секторы партияһы начальнигы булып эшләй. Нефть һәм газ скважиналарын быраулау технологияһын камиллаштырыу буйынса бик күп хеҙмәттәр авторы[1];
- Һеңлеһе — Надежда (19 ғинуар 1921 йыл, Грозный). 1939—1941 йылдарҙа Мәскәү дәүләт университетында уҡыған, ләкин һуғыш арҡаһында уҡыуын туҡтатырға тура килә. 1947 йылда Грозный нефть институтына күсә. Уҡыу осоронда башҡа студенттар менән бергә оборона һыҙығын төҙөүҙә ҡатнаша. 1947—1949 йылдарҙа «Гипрогрознефть» компанияһында эшләй. Һуғыштан һуң кейәүгә сыға һәм Мәскәүгә күсеп китә. 1956—1983 йылдарҙа тәүҙә Мәскәү нефть эшкәртеү заводының конструкторҙар бюроһында инженер, һуңынан өлкән инженер булып эшләй[1]. М. М. Ушакевичтың ҡатыны.
Балалары:
- Борис;
- Георгий — 1990—1993 йылдарҙа "Старогрознефт"та баш инженер була;
- Наталья.
Иҫкәрмә үҙгәртергә
Һылтанмалар үҙгәртергә
- Бабуков Владимир Георгиевич. «Герои страны» сайты.
- Слово о грозненских нефтяниках(недоступная ссылка)