Абдуллин Әзһәр Хәниф улы

Абдуллин Әзһәр Хәниф улы (20 октябрь 1923 йыл — 30 август 1993 йыл) — дирижер, композитор, музыка белгесе, педагог. Татар АССР-ының атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре (1989)[1]. Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашыусы.

Абдуллин Әзһәр Хәниф улы
Зат ир-ат
Гражданлыҡ  СССР
Тыуған көнө 20 октябрь 1923({{padleft:1923|4|0}}-{{padleft:10|2|0}}-{{padleft:20|2|0}})
Тыуған урыны Тауаҫты Байлар, Q47155484?, Мензелинский кантон[d], Татар Автономиялы Совет Социалистик Республикаһы[d], РСФСР, СССР
Вафат булған көнө 30 август 1993({{padleft:1993|4|0}}-{{padleft:8|2|0}}-{{padleft:30|2|0}}) (69 йәш)
Вафат булған урыны Ҡазан, Рәсәй
Хәләл ефете Зиганшина, Рашида Абдуллазяновна[d]
Һөнәр төрө композитор
Уҡыу йорто Ҡазан дәүләт консерваторияһы
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
«Японияны еңгән өсөн» миҙалы «Батырлыҡ өсөн» миҙалы (СССР) II дәрәжә Ватан һуғышы ордены

Биографияһы үҙгәртергә

Әзһәр Хәниф улы Абдуллин 1923 йылдың 20 октябрендә ТАССР-ҙың Минзәлә өйәҙе Байлар районы Подгорный ауылында тыуған. Атаһы урта мәктәп директоры була.

1952 йылда — Ҡазан консерваторияһының дирижерлыҡ-хор факультетын (С. А. Казачков класы), 1955 йылда П. И. Чайковский исемендәге Мәскәү дәүләт консерваторияһы аспирантураһын тамамлай.

Сәнғәт фәне кандидаты (1971) (диссертация темаһы — «Татар халыҡ йыры: тематика, жанрҙар һәм халыҡ башҡарыуындағы ҡайһы бер үҙенсәлектәр»).

1955 йылдан 1993 йылға тиклем Ҡазан консерваторияһында уҡыта[1].

1957 йылдан 1967 йылға тиклем — Татар академия театры дирижеры[1].

1958—1959 йылдарҙа — Татар опера һәм балет театры дирижеры һәм хормейстеры[1].

1967—1968 йылдарҙа — Татар АССР-ы Йыр һәм бейеү ансамбленең художество етәксеһе[1].

1959—1975 йылдарҙа — Татар АССР-ы Хор йәмғиәте идараһы рәйесе[1].

1983 йылдан алып хор дирижерлығы кафедраһы профессоры[2].

1992 йылдан татар музыкаһы кафедраһы профессоры[2].

Татар халыҡ йырҙарын хор өсөн эшкәртеү, татар музыкаль фольклорына арналған эштәр, драма спектаклдәренә музыка авторы, репертуар йыйынтыҡтарын төҙөүсе һәм мөхәррире.

Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашҡан.

1993 йылда Ҡазанда вафат була.

Уҡыусылары үҙгәртергә

Рәсәй Федерацияһының һәм Татар Республикаһының халыҡ артисы В. Гәрәева, Н. Емельянов, М. Кәшипов; РСФСР-ҙың халыҡ артисы А. Мамонтов, В Чепкасов, А Щербакова.

Хеҙмәттәре үҙгәртергә

  • Татарское народное музыкальное творчество // Муз. культура Сов. Татарии. М., 1959;
  • Татарские народные песни. М., 1963; Тематика и жанры татарской дореволюционной песни // Вопр. тат. музыки. Казань, 1967 и др.

Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре үҙгәртергә

Иҫкәрмәләр үҙгәртергә

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Татарский энциклопедический словарь. — Казань: Институт Татарской энциклопедии АН РТ, 1999.— С. 8.
  2. 2,0 2,1 Казанская государственная консерватория им. Н. Г. Жиганова // Абдуллин Азгар Ханифович (1923—1993). Дата обращения: 20 март 2014. Архивировано 20 март 2014 года. 2014 йыл 20 март архивланған.

Һылтанмалар үҙгәртергә

Әҙәбиәт үҙгәртергә

Татарский энциклопедический словарь. — Казань: Институт Татарской энциклопедии АН РТ, 1999. — С. 8.