Ҡамҡалар

Ҡамҡалар, Күскәнтәй (лат. Coccinellidae) — кокцинеллидалар (Coccinellidae), ҡаты ҡанатлылар отрядына ҡараған бөжәктәр ғаиләһе.

Ҡамҡалар
Фәнни классификация
арауыҡтағы ранг Домен:  Эукариоттар Батшалыҡ:  Хайуандар Суб-батшалыҡ:  Эуметазойҙар Тип/Бүлек:  Ике яҡлы - симметриялы Ярым бүлек:  Беренсел ауыҙлылар Рангаһыҙ:  Ҡау һалыусылар Тип:  Быуынтыҡ аяҡлылар Ярым тип:  Трахеялылар Юғары класс:  Алты аяҡлылар Класс:  Бөжәктәр Подкласс:  Асыҡ яңаҡ һөйәклеләр Инфракласс:  Ҡанатлы бөжәктәр Инфракласс:  [[Neoptera|Яңы ҡанатлы бөжәктәр ru:Новокрылые насекомые]] Отряд:  Ҡаты ҡанатлылар Ярым отряд:  Ҡуңыҙҙар Инфраотряд:  Кукуйиформные Ғаилә өҫтө:  Кукуйоидные Ғаилә:  Ҡамҡалар
Халыҡ-ара фәнни исеме
Coccinellidae Latreille, 1807
Номенклатура тибы
Coccinella
Подсемейства:
Chilocorinae Coccidulinae Coccinellinae Epilachninae Hyperaspidinae Microweiseinae Scymninae Sticholotidinae Шулай уҡ ҡарағыҙ: Список родов Coccinellidae
Викитөркөмдә Систематика Викиһаҡлағыста рәсемдәр ITIS   114329 NCBI   7080 EOL   7459

Уртансы стадиялағы балағорто

Йомортҡалар

Ҡылыҡһырлама

4 меңдән ашыу төрө билдәле, бөтә Ер шары буйлап таралғандар. Башҡортостан Республикаһында 26 төрө: ике нөктәле ҡамҡа, ете нөктәле ҡамҡа, ун дүрт нөктәле ҡамҡа, егерме ике нөктәле ҡамҡа, үҙгәреүсән ҡамҡа һ.б. Кәүҙәһе өҫ яҡтан ҡабарынҡы, аҫ яҡтан ялпаҡ, оҙонлоғо 4—7 мм. Төҫө сағыу (ҡыҙыл, һары һәм аҡ төҫтәрҙең берләшмәһе). Өҫкө ҡанаты ваҡ ҡара таплы. Башы бәләкәй, алғы күкрәгенә инеп тора. Аяғы 4 быуынтыҡлы. Йомортҡалары сағыу һары, япраҡтарҙың аҫ яғына һала. Балағорттары шыртлы, сөйәлле, ҡыҙғылт‑һары таплы ҡара төҫтә, үҫемлектәрҙә асыҡ рәүештә йәшәйҙәр. Ҡурсаҡтары ҡыҙыл. Япраҡтың аҫҡы яғында ҡурсаҡланалар. Йәш ҡуңыҙҙар ҡурсаҡланыуҙан һуң 1—2 аҙнанан күренә башлай.

Классификация

Башҡортостан Республикаһы шарттарында миҙгел эсендә 1—2 быуын үҫә. Ҡуңыҙҙар ағас ҡайырылары аҫтында, ағас ҡыуышында, урман түшәмәһе аҫтында, ҡайһы берҙә ҡаралты ярыҡтарында ҡышлай. Көндөҙ әүҙем. Күпселек бөжәк ашаусы умыртҡалылар өсөн ашарға яраҡһыҙ. Ҡамҡалар һәм уларҙың балағорттары һурнастар, аҡ ҡанатлы көйәләр, үрмәксе ауы талпандары, гөбләләр,күбәләктәрҙең, япраҡ ҡуңыҙҙарының, ҡандалаларҙың йомортҡалары һәм балағорттары һ.б. менән туҡлана. Урманда, далала, болонда йәшәй; республиканың бөтә биләмәһе буйлап таралған. Ҡамҡалар ауыл хужалығын һәм урман культураларын биологик һаҡлау өсөн ҡулланалар.

Галерея

• 
  Ҡурсаҡ осоро стадияһы
• 
  Coccinella
• 
  Harmonia axyridis йәйелгән ҡанаттары менән
• 
  Ҡамүаның балағорто кеблә менән туҡлана.
• 
  Coccinella septempunctata (ҡамҡа ас сағында сәскә һеркәһе лә ашай (Канада)
• 
  Cycloneda sp. пион сәскәһендә(Paeonia) bud; Рентон, Вашингтон, США
• 
  Зәңгәр ҡамҡа (Halmus chalybeus) имән япрағында
• 
  Coccinella septempunctata
• 
  Уе дүрт төрткәле ҡамҡа
• 
  Tytthaspis sedecimpunctata
• 
  Hippodamia convergens
• 
  Ике төрткәле ҡамҡа
• 
  Ете төрткәле ҡамҡа аталаныу осоронда
• 
  Ете төрткәле ҡамҡа